Normal bir böbrekte toplanan idrar üreter adı verilen kanallar ile idrar kesesine (mesane) gönderilir. Böbreğin çıkışında, üreterin başlangıç noktasında darlık olduğunda idrarın atılması yavaşlar ve zorlaşır. Bunun sonucunda böbreklerde idrar birikmesine bağlı olarak gerilme ve şişme meydana gelir. Bu darlık tedavi edilmediği takdirde böbrekte hasar meydana getirmektedir. Genellikle tek tarafta görülmektedir, % 10-20 oranında çift taraflı olabilmektedir. Böbreklerde oluşan genişlemenin (hidronefroz) en sık sebebi darlıklarıdır.
Sebepleri
Anne karnında bebeğin gelişimi sırasında böbrek ile üreterin birleşme bölgesindeki kaslarda gelişim duraksaması sonucu meydana gelmektedir. Bu nedenle bu bölge yeterince gelişemez ve dar bir kısım ortaya çıkar. Bu darlığın üstünde yani böbrek içindeki idrar alt tarafa, üreter adı verilen idrar kanalcıklarına çok az geçmektedir.
Bunun dışında daha az olmakla birlikte böbreğe ait damarların üreterleri çaprazlayarak baskı yapması sonucu böbrek çıkışı daraltılmaktadır ve idrar geçişi zorlaşmaktadır.
Belirtiler
Böbrek çıkışında darlık bulunan çocuklarda genellikle gelişme geriliği ve büyüme yavaşlaması görülmektedir. İdrarda kan bulunması (hematüri) ve sık idrar yolu enfeksiyonları (sistit) oluşmaktadır. Darlıktan dolayı idrar akışı yavaşladığı için biriken idrar içinde taşlar daha kolay oluşmaktadır. Daha büyük çocuklarda ise böbreklerin bulunduğu yan taraflarda ağrı ve buna eşlik eden bulantı, kusma görülmektedir.
Teşhis
Yukarıda anlatılan şikayetlerle gelen çocuklara ilk olarak idrar tahlili yaptırılır. Daha sonrasında ultrason ile değerlendirilir. Böbrekte genişleme, parankim kalınlığında azalma ve taş varlığı araştırılır. Genel anatomik yapısı hakkında bilgi sahibi olunur. Görüntüleme tetkikleri olarak intravenöz pyelografi (IVP) ve Bilgisayarlı Tomografi (BT) ile tanı kesinleştirilir. Darlık tespit edildikten sonra Sintigrafi ( Diüretik Renogram, DMSA, MAG-3 ) yapılarak böbrekte hasar olup olmadığı ve darlık derecesi hakkında bilgi edinilir.
Zaman içinde kendiliğinden düzelme ihtimali
Hafif şiddette olan darlıkların çoğu ilk yılda düzelmektedir. Orta şiddette olan darlıklar takip programına alınır. Bu darlıkların yarıdan çoğu 6 ay ile 4 yıl arasında iyileşmektdir. Düzelmeyen ve şiddetli darlıklarda böbreğin kaybedilme riskinden dolayı ameliyat planlanmaktadır.
Tedavi
Takip edilen böbreklerde düzelme olmuyorsa tedavi edilmelidir. Üretero Pelvik Darlık tedavisi cerrahidir. Bu ameliyatlar laparoskopik yöntemle kapalı olarak ya da açık cerrahi yöntemleriyle yapılmaktadır.